Sllobodan Petroviq është Ministër i Qeverisjes Lokale dhe një nga pesë Zëvendës Kryeministrat e… Intervistë e Zëvendëskryeministrit Petrovic, dhënë gazetës sllovene DELO
Sllobodan Petroviq: Kosova e pavarur është fakt
Maja Jakliç, Delo.si
07.06.2011, 06:42
Sllobodan Petroviq është Ministër i Qeverisjes Lokale dhe një nga pesë Zëvendës Kryeministrat e Qeverisë së Kosovës.
Lubjanë — Ai është edhe Kryetar i Partisë së Pavarur Liberale (SLS), partisë më të madhe serbe në Kosovë.
Ju përfaqësoni atë pjesë të serbëve të Kosovës që nuk dëgjohen shumë shpesh. Ju jeni edhe nënkryetar i qeverisë së Kosovës. Pse keni vendosur të merrni pjesë në institucionet e shtetit të Kosovës?
Kryesisht për shkak se kemi dashur të marrim pjesë në mbrojtjen e interesave dhe të drejtave të komunitetit tonë. Ne kishim përfaqësues në institucionet e Kosovës më parë por roli i tyre nuk ishte i përshtatshëm sepse interesat e tyre ishin tepër personale dhe shumë të ngushta, ashtu që shumica e qytetarëve të komunitetit serb në Kosovë nuk kishin përfitime. SLS është themeluar në vitin 2006 me qëllim të përkujdesemi vetë për fatin tonë.
Po në lidhje me bashkëpunimin tuaj me kolegët [shqiptarë] në qeveri? A bashkëpunojnë sinqerisht me ju?
Është fakt që në jetë çdo gjë është kalimtare, vetëm interesi është i përjetshëm. Pra, nëse ka interes për diçka, të gjithë do të punojnë së bashku. Për fat të mirë, në rastin tonë ka interes të përbashkët ashtu si do duhej të ishte.
A është pavarësia e Kosovës për ju një fakt?
Kjo është një çështje që kryesisht ka të bëjë me shtetet. Ato janë ata që njohin shtetet tjera, për këtë nuk vendosin individët apo partitë. Në të vërtetë, SLS ka shprehur mbështetje për shtetësinë e Kosovës. Në një mënyrë e kemi krahasuar me klimën, të cilën nuk mundeni ta pranoni apo mos ta pranoni — thjeshtë duhet ti përshtateni. Ky është një fakt.
Pra, a jetoni në Serbi apo në Kosovë?
Natyrisht, në Kosovë.
A do të njihen banorët e Kosovës si Kosovarë?
Unë mendoj se kjo nuk është një çështje prioritare për qytetarët e Kosovës. Është shumë e rëndësishme që të gjithë të kanë identitetin e tyre dhe aftësinë për të mbrojtur kulturën dhe traditat e tyre. Kjo është një vlerë e shtuar për Kosovën dhe bazohet mbi vlerat e Bashkimit Evropian. Mendoj që për këtë çështje nuk mendon asnjëra palë.
Po në lidhje me veriun e Kosovës? Banorët e atjeshëm kryesisht nuk pajtohen me ju. Si për t’iu përgjigjur ankesave?
Veriu i Kosovës kërkon pak më shumë punë dhe vëmendje. Aty jetojnë kryesisht pjesëtarë të komunitetit serbë por duhet të keni vëmendjen që dy të tretat e serbëve në Kosovë jetojnë në anën jugore të lumit të Ibrit dhe një e treta në veri të tij. Gjithashtu, ata kanë më së shumti mundësi për të kundërshtuar [Prishtinën], janë në kufi me Serbinë e cila është duke investuar shumë në atë pjesë të Kosovës ashtu që ju mundëson atyre të luftojnë për qëllimet e tyre sa më mirë.
Si bashkëpunon partia e juaj me Beogradin?
Për fat të keq, nuk ka bashkëpunim çfarë do të donim apo çfarë do të duhej të ishte. Kur partia SLS hyri në ujërat politike, ajo ka marrë përsipër rrezik të madh. Ideja liberale në Kosovë nuk ishte traditë kështu që kjo ishte një lloj aventurizmi politik. Megjithatë, ne besojmë në atë çfarë bëjmë. Kjo është arsyeja pse ne kemi probleme me politikën e Beogradit pasi që ne mbrojmë të vërtetën dhe jo teorinë, të ardhmen dhe jo historinë. Aty paraqitën fërkimet. Megjithatë, unë dëshiroj të theksoj që në Beograd ka shumë njerëz që kuptojnë politikën tonë. Sidomos i rëndësishëm është ndryshimi në politikën e jashtme të Serbisë ndaj Kosovës. Unë e di që nuk ju pëlqejmë por fakti është që nuk mund të na injorojnë pasi që kemi fituar mbështetjen e komunitetit serb. Unë pres që me kalimin e kohës gjithnjë e më shumë do të jenë në anën tonë siç dëshmohet nga deklaratat dhe aktivitetet e përditshme të udhëheqësit të grupit negociator Borko Stefanoviq.
Përmendët negociatat mes Beogradit dhe Prishtinës. Çfarë prisni prej tyre?
Pres një rol më aktiv dhe më të rëndësishëm të Brukselit dhe Uashingtonit pasi kjo do të sigurojë zgjidhjen e disa çështjeve teknike të cilat ndikojnë te qytetarët tonë dhe janë shumë të rëndësishme për jetën e tyre të përditshme.
Çfarë rezultate dëshironi në fund?
Ato që tashmë ishin në fillim të çështjeve të rëndësishme si zgjidhja e problemit të targave. Në Kosovë janë dy lloje të targave të regjistrimit gjë të cilën nuk mund të gjeni askund në botë. Ky është një problem nga pikëpamja teknike por edhe më shumë nga ajo ekonomike, pasi që duhet të paguhen dy sigurime. Përveç kësaj ka shumë çështje tjera të dokumenteve, kadastrale, sistemeve të telekomunikimit, të energjisë elektrike… Të gjitha këto janë çështje teknike që janë të zgjidhshme – nëse ka vullnet për zgjidhje. Këto çështje duhet adresuar urgjentisht dhe të mbështetën nga të dy palët. Përveç kësaj, në negociata është e përfshirë pala e tretë – komuniteti ndërkombëtar, që është aty për të siguruar sukses. Jam optimist i kujdesshëm që kësaj here nuk do të kemi vetëm dëshmitarë por edhe rezultate konkrete.
Beogradi dëshiron të bëjë negociata për statusin e Kosovës, Prishtina nuk dëshiron. A është ky dialog i të shurdhërve? A mund të lëshoj pe dikush?
Agjendën e këtyre bisedimeve e përcakton ai që e ka ofruar – në këtë rast Brukseli. Bashkimi Evropian në fillim ka thënë së këto janë bisedime teknike në të cilat nuk do të diskutohet çështja e statusit. Kjo është diçka e njohur, por duke pasur parasysh faktin e zgjedhjeve të këtij viti, është e kuptueshme që kjo temë të përdorët. Një tjetër fakt që është përmendur dhe që është shumë i rrezikshëm është ndarja e Kosovës. Kjo do të shkaktonte trazira të mëdha të cilat do të përhapeshin në shtetet tjera. Ndër të tjera janë çështjet e hapura të Preshevës, Bujanocit, Sanxhakut , Vojvodinës e kush e di cilat vende tjera. Kjo do të shkaktonte efektin domino duke çuar në krijimin e shumë problemeve tjera.
Çfarë lidhur me shkëmbimin e territoreve?
Ne jetojmë në shekullin 21. Tendenca kah krijimi i shtetit në bazë të parimit të përkatësisë etnike na ka shtyrë në të kaluarën në luftëra të mëdha dhe katastrofa të mëdha. Ne kemi një përvojë të përbashkët që është me plotë të këqija. Nëse do të përsërisnim këtë gabim, ne do të ndjenim pasojat. Unë besoj që rajoni është tani me shumë përvojë, me shumë mençuri dhe udhëheqësit e sotëm nuk do të lejojnë marrëzi të tilla përsëri. Shteti i ri etnik nuk ka perspektivë dhe të gjithë ata që na ofrojnë një ide të tillë do të na kthenin një apo dy shekuj në të kaluarën.
Çfarë domethënie ka për Serbinë arrestimi i kohëve të fundit i Ratko Mladiqit?
Kjo ka qenë obligim ndaj bashkësisë ndërkombëtare por obligim edhe më i madh ndaj popullit serb. Përqindje e madhe e serbëve nuk janë të informuar siç duhet rreth të gjitha këtyre luftërave. Mendoj që arrestimi i Mladiqit ka një rëndësi vendimtare për popullin serb pasi që mund të shikojmë drejt në sy të vërtetën e pakëndshme. Arrestimi është një porosi që të gjithë kriminelët do të dalin para drejtësisë.
Si i komentoni akuzat e raportuesit të asamblesë parlamentare të Këshillit të Evropës Dik Marti për trajtimin çnjerëzor të qenieve njerëzore dhe trafikimin e organeve njerëzore në Kosovë, të cilat bien gjithashtu mbi kryeministrin Hashim Thaçi?
Qëndrimi ynë është se askush nuk është fajtor derisa të dëshmohet faji, por ne e përkrahim fuqishëm hetimin. Në interes të të gjithëve, duke përfshirë edhe të përmendurit në raport, është të del e vërteta. Në qoftë se dëshmohen akuzat e raportit ndaj dikujt, unë jam i sigurt që menjëherë do t’i dorëzohet gjykatës.
A kanë qëndrim të njëjtë qeveria dhe Kuvendi i Kosovës?
Po. Si qeveria ashtu edhe kuvendi ftojnë hetuesit që të zbulojnë shpejtë të vërtetën dhe të përcaktojnë nëse njerëzit e përmendur në raport kanë kryer në të vërtetë krime apo jo. Në qoftë së kanë kryer veprat, ata duhet të gjykohen, nëse jo, duhet të përfundojë ky tregim.
Nuk keni menduar asnjëherë që shkaku i raportit të Martit të dilni nga qeveria?
Qeverinë e kemi krijuar në kohen e publikimit të raportit, prandaj së bashku me partinë jemi gjendur nën presion të madh. Shpesh na kanë pyetur, si mund të jemi në një qeveri të tillë. Por kemi pasur një përgjigje të qartë: kemi marrë mbështetjen e popullit, kështu që do të luftojmë për të përmirësuar jetën e tyre. Ne nuk kemi të drejtën për pikëpamje personale. Megjithatë, askush nuk është mbi ligjin, as kryeministri sidomos kur është fjala për akuza të tilla të rënda.
